29 lutego 2024
Czwartek
Czwartek II Tygodnia Wielkiego Postu
Czytania: Jr 17, 5-10; (Ps 1, 1-2. 3. 4 i 6); Aklamacja (Łk 8, 15); (Łk 16, 19-31);
Rozważania: Ewangeliarz OP , Marek Ristau , Bractwo Słowa Bożego
Książka na dziś: 7 minut przed Najświętszym Sakramentem
Czytania
Jr 17, 5-10
Tak mówi Pan: "Przeklęty mąż, który pokłada nadzieję w człowieku i który w ciele upatruje swą siłę, a od Pana odwraca swe serce. Jest on podobny do dzikiego krzewu na stepie, nie dostrzega, gdy przychodzi szczęście; wybiera miejsca spalone na pustyni, ziemię słoną i bezludną. Błogosławiony mąż, który pokłada ufność w Panu, i Pan jest jego nadzieją. Jest on podobny do drzewa zasadzonego nad wodą, co swe korzenie puszcza ku strumieniowi; nie obawia się, gdy nadejdzie upał, bo zachowa zielone liście; także w roku posuchy nie doznaje niepokoju i nie przestaje wydawać owoców. Serce jest zdradliwsze niż wszystko inne i niepoprawne – któż je zgłębi? Ja, Pan, badam serce i doświadczam nerki, bym mógł każdemu oddać stosownie do jego postępowania, według owoców jego uczynków"
(Ps 1, 1-2. 3. 4 i 6)
REFREN: Szczęśliwy człowiek, który ufa Panu
Szczęśliwy człowiek, który nie idzie za radą występnych,
nie wchodzi na drogę grzeszników
i nie zasiada w gronie szyderców,
lecz w Prawie Pańskim upodobał sobie
i rozmyśla nad nim dniem i nocą.
On jest jak drzewo zasadzone nad płynącą wodą,
które wydaje owoc w swoim czasie.
Liście jego nie więdną,
a wszystko, co czyni, jest udane.
Co innego grzesznicy:
są jak plewa, którą wiatr rozmiata.
Albowiem droga sprawiedliwych jest Panu znana,
a droga występnych zaginie.
Aklamacja (Łk 8, 15)
Błogosławieni, którzy w sercu dobrym i szlachetnym zatrzymują słowo Boże i wydają owoc dzięki swojej wytrwałości.
(Łk 16, 19-31)
Jezus powiedział do faryzeuszów: "Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły i lizały jego wrzody. Umarł żebrak i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł także bogacz i został pogrzebany. Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: „Ojcze Abrahamie, ulituj się nade mną i przyślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu”. Lecz Abraham odrzekł: „Wspomnij, synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę; teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może ani stamtąd nie przedostają się do nas”. Tamten rzekł: „Proszę cię więc, ojcze, poślij go do domu mojego ojca. Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni nie przyszli na to miejsce męki”. Lecz Abraham odparł: „Mają Mojżesza i Proroków, niechże ich słuchają!” „Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą”. Odpowiedział mu: „Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą”.
Rozważania do czytań
Ewangeliarz OP
Marek Ristau
Nie pokładamy ufności w sobie, ani w ludziach, lecz całą ufność pokładamy w Panu, Bogu naszym. Słowo Boże mówi, abyśmy nie na sobie samych polegali, ale na Bogu, który wskrzsza umarłych i to, czego nie ma, powołuje do istnienia. Opieramy się tylko na Wszechmocnym Bogu i Stwórcy naszym, od którego zależy wszystko w niebie i na ziemi. Bez Chrystusa nic nie możemy uczynić, ale w Nim wszystko jest dla nas możliwe. Musimy stać się jak dzieci, abyśmy mogli zaufać Bogu na wzór Jezusa, który był całkowicie zależny od Ojca.
Marek Ristau
Bractwo Słowa Bożego
Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego
Komentarz do pierwszego czytania
Dostajemy dziś częste i ważkie motywy biblijne: dwóch dróg oraz serca. Pierwszy z nich legł u podstaw tożsamości Izraela – gdy zawiązywał Przymierze z Bogiem, usłyszał od Mojżesza: Widzicie, ja kładę dziś przed wami błogosławieństwo i przekleństwo. Błogosławieństwo, jeśli usłuchacie poleceń Pana… Przekleństwo, jeśli nie usłuchacie poleceń Pana… Patrz! Kładę dziś przed tobą życie i szczęście, śmierć i nieszczęście (Pwt 11, 26-28; 30, 15). Tymczasem motyw drugi, czyli serca, obecny zwłaszcza u proroków i w literaturze mądrościowej, przypomina, że Bogu Przymierza nie zależy na zewnętrznej poprawności, tylko na czystości intencji i spójności życia: Ja [Pan] nie oceniam tak jak ludzie. Ludzie poprzestają na wyglądzie, a Pan patrzy na serce (1 Sm 16, 7); W sercu znajdują się ścieżki decyzji, ma ono cztery możliwości: dobro i zło, życie i śmierć (Syr 37, 17n); Strzeż pilnie swego serca, bo z niego wypływa życie (Prz 4, 23). Dzisiejszy Jeremiasz, łącząc motyw dwóch dróg z motywem serca, wchodzi więc zarówno w buty Mojżesza, jak i buty mędrców. Izraelitów, którzy odpadli od Przymierza sercem na długo przed formalnymi i zbiorowymi „apostazjami”, stara się przywieść z powrotem do Pana. I my, uczniowie już nie Mojżesza czy Jeremiasza, ale samego Jezusa, rozłóżmy sobie właściwie akcenty nawrócenia: „Wezwanie Jezusa do nawrócenia i pokuty nie ma na celu najpierw czynów zewnętrznych, «wora pokutnego i popiołu», postów i umartwień, lecz nawrócenie serca, pokutę wewnętrzną. Bez niej czyny pokutne pozostają bezowocne i kłamliwe. Przeciwnie, nawrócenie wewnętrzne skłania do uzewnętrznienia tej postawy przez znaki widzialne, gesty i czyny pokutne” (KKK 1430).
Komentarz do psalmu
Pewnie niejeden z nas, czytając ustęp z Jeremiasza, natychmiast przewidział, z jakim psalmem spotka się potem. Brawo! Oto kolejny przykład biblijnego motywu dwóch dróg. Doceniając fundamentalną synonimiczność ich przesłania, warto również przyjrzeć się ich różnicom, dzięki którym się uzupełniają: podczas gdy Jr 17 kontrastował błogosławionego męża, który pokłada ufność w Panu z przeklętym mężem, który pokłada nadzieję w człowieku, Ps 1 przeciwstawia sobie szczęśliwego, który upodobał sobie w Prawie Pańskim i rozmyśla nad nim dniem i nocą, oraz grzesznika, który idzie za radą występnych i zasiada w gronie szyderców. Te niuanse można by podsumować – choć nie jest to jedyna opcja – przypisując Jr 17 do okresu zagrożenia, a Ps 1 do czasu pokoju: prorok zaleca, by w obliczu trudności nie sprzedawać wartości na rzecz wątpliwych kompromisów, tylko wytrwać przy prawdzie; psalmista zaś zachęca, by w latach tłustych nie marnować czasu na wątpliwe relacje, tylko zadbać o solidne studium słowa Bożego, przechodzące w wyciszoną medytację.
Komentarz do Ewangelii
Mamy dziś do czynienia z nowymi odbiorcami Jezusowych pouczeń: faryzeuszami. Ich grupa, stosownie do nazwy, oznaczała „odłączonych”, czyli ściśle rozdzielających między sferami sacrum a profanum, a co za tym idzie, między rytualną czystością a nieczystością – uzdalniającymi bądź uniemożliwiającymi udział w kulcie, religijnych posiłkach i innych czynnościach odnoszonych do Boga. Katechizm wypowiada się o faryzeuszach z realistycznym uznaniem: „Faryzeuszom była droga zasada integralności zachowywania Prawa, nie tylko co do litery, lecz także co do ducha. Ukazując ją Izraelowi, doprowadzili oni wielu Żydów w czasach Jezusa do najwyższej gorliwości religijnej. Gdyby owa gorliwość nie zamieniła się w «obłudną» kazuistykę, mogłaby przygotować lud na tę zdumiewającą interwencję Bożą, którą będzie doskonałe wypełnienie Prawa przez jedynie Sprawiedliwego w miejsce wszystkich grzeszników” (KKK 579). Niestety, faryzeusze stracili z oczu prawdę, iż linia demarkacyjna sacrum i profanum, czystości i nieczystości nie przebiega tylko przez zachowanie, tylko nade wszystko przez serce, czyli biblijną siedzibę postaw oraz źródło intencji i decyzji; toteż odczytywaną dziś perykopę poprzedza następujący epizod: [Jezus powiedział do uczniów] „Nie możecie służyć Bogu i Mamonie!” Słuchali tego wszystkiego chciwi na grosz faryzeusze i podrwiwali sobie z Niego. Powiedział więc do nich: „To wy właśnie wobec ludzi udajecie sprawiedliwych, ale Bóg zna wasze serca. To bowiem, co za wielkie uchodzi między ludźmi, obrzydliwością jest w oczach Bożych” (Łk 16, 13-15). Dzisiejsza przypowieść jest w zasadzie zilustrowaniem tej diagnozy Jezusa. Uderzająca jest przy tym Jego wnikliwa obserwacja, którą kończy swą przypowieść: Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą! Przypomina nam ona o jedności Objawienia: kto nie przyjmuje Boga ukazanego w Starym Testamencie – Boga Przymierza i Dekalogu, czyli Boga Prawa nadanego przez Mojżesza (J 1, 17a), ten nie przyjmie Boga pokazanego przez Nowy Testament – Boga łaski i prawdy przyniesionych przez Jezusa Chrystusa (J 1, 17b).
Komentarze zostały przygotowane przez ks. dr Błażeja Węgrzyna
Książka na dziś
7 minut przed Najświętszym Sakramentem
Każda chwila oddana Bogu zbliża nas do zbawienia. Nawet gdy mamy tylko kilka minut, warto poświęcić je na uwielbienie Najświętszego Sakramentu.
Książka do nabycia w Księgarni Mateusza.