Sobota

Czytania

(Iz 9, 1-3. 5-6)
Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką; nad mieszkańcami kraju mroków światło zabłysło. Pomnożyłeś radość, zwiększyłeś wesele. Rozradowali się przed Tobą, jak się radują w żniwa, jak się weselą przy podziale łupu. Bo złamałeś jego ciężkie jarzmo i drążek na jego ramieniu, pręt jego ciemięzcy, jak w dniu porażki Madianitów. Albowiem dziecię nam się narodziło, Syn został nam dany, na Jego barkach spoczęła władza. Nazwano Go imieniem: "Przedziwny doradca, Bóg Mocny, odwieczny ojciec, Książę Pokoju". Wielkie będzie Jego panowanie w pokoju bez granic na tronie Dawida i nad jego królestwem, które on utwierdzi i umocni prawem i sprawiedliwością, odtąd i na wieki. Zazdrosna miłość Pana zastępów tego dokona.

(Ps 96 (95), 1-2a. 2b-3. 11-12. 13)
REFREN: Dziś się narodził Chrystus Pan, Zbawiciel

Śpiewajcie Panu pieśń nową,
śpiewaj Panu, ziemio cała.
Śpiewajcie Panu,
sławcie Jego imię.

Każdego dnia głoście Jego zbawienie.
Głoście Jego chwałę wśród wszystkich narodów,
rozgłaszajcie Jego cuda
pośród wszystkich ludów.

Niech się radują niebiosa i ziemia weseli,
niech szumi morze i wszystko, co je napełnia.
Niech się cieszą pola i wszystko, co na nich rośnie,
niech wszystkie drzewa w lasach wykrzykują z radości.

Przed obliczem Pana, który już się zbliża,
który już się zbliża, by osądzić ziemię.
on będzie sądził świat sprawiedliwie,
a ludy według swej prawdy.

(Tt 2, 11-14)
Umiłowany: Ukazała się łaska Boga, która niesie zbawienie wszystkim ludziom i poucza nas, abyśmy wyrzekłszy się bezbożności i żądz światowych, rozumnie i sprawiedliwie, i pobożnie żyli na tym świecie, oczekując błogosławionej nadziei i objawienia się chwały wielkiego Boga i Zbawiciela naszego, Jezusa Chrystusa, który wydał samego siebie za nas, aby odkupić nas od wszelkiej nieprawości i oczyścić lud wybrany sobie na własność, gorliwy w spełnianiu dobrych uczynków.

Aklamacja
Zwiastuję wam radość wielką, dziś narodził się nam zbawiciel, którym jest Jezus Chrystus.

(Łk 2, 1-14)
W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym świecie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Podążali więc wszyscy, aby się dać zapisać, każdy do swego miasta. Udał się także Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawidowego zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się dać zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienna. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Powiła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie. W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. Wtem stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła, tak że bardzo się przestraszyli. I rzekł do nich anioł: "Nie bójcie się! Oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś bowiem w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz, Pan. A to będzie znakiem dla was: znajdziecie Niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie". I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami: "Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom, w których sobie upodobał".

Rozważania do czytań

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Chrystus Jezus, Syn Boży, stwórca wszystkiego, przyszedł do swojej własności i tym, którzy Go przyjęli dał prawo i moc, aby się stali dziećmi Bożymi. Wszyscy, którzy wierzą w Niego, narodzili się na nowo z Boga i mają udział w boskiej naturze. Nikt nie może przyjść do Boga, jak tylko przez Jezusa Chrystusa. On na to narodził się na świat, aby każdy, kto w Niego wierzy, stał się w Nim sprawiedliwością Bożą
Marek Ristau

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

By dobrze poznać historię starożytnego Izraela, potrzeba uważnej lektury Biblii, odwołania do tekstów z epoki, wielu książek naukowych, przynajmniej kilku dobrych wykładów, a nade wszystko czasu. Jednak już pierwszy kontakt z ziemskimi dziejami Narodu Wybranego opisanymi w Pierwszym Testamencie przekonuje, że są to dzieje nieustannych podbojów i walk.
Dobrze zdaje sobie z tego sprawę prorok Izajasz, który wielokrotnie odwołuje się do metaforyki militarnej. Czytamy w jednym z częściej przywoływanych fragmentów księgi: „Przywdział sprawiedliwość jak pancerz i hełm zbawienia włożył na swą głowę. Przyoblókł się w odzienie pomsty, jakby w suknię, i jakby płaszczem okrył się zazdrosną miłością. Stosownie do zasług odpłaci każdemu: swoim przeciwnikom – gniewem, swym wrogom – odwetem. Wyspom też odpłaci odwetem” (Iz 59,17–18).
Pierwsze czytanie Mszy w nocy Uroczystości Narodzenia Pańskiego daje nam jasny obraz tego, co dokonuje się we Wcieleniu i co dokona się we wszystkich konsekwencjach Wcielenia – zwycięstwo. Otoczony kontekstem poprzedzającym – dzieleniem łupu, radością i światłem – oraz kontekstem następującym – życiem w pokoju wokół tronu niepodzielonej i idealizowanej monarchii Dawida – pojawia się Dziecko, Syn. Postać ta staje w centrum czytania z Księgi Izajasza. Ma stanąć również w centrum całego okresu Narodzenia Pańskiego.

Komentarz do psalmu

Szeroko rozumiana kultura przyzwyczaiła nas do lęku przed rzeczami ostatecznymi. Większość ludzi zapytana, z czym kojarzy im się Apokalipsa św. Jana, odpowie obrazami czterech jeźdźców, wojen, groźby cierpienia. Jedynie ci, którzy Objawienie Jana przeczytali dokładnie, powiedzą o słowach otuchy i radości ze zbliżającej się i pożądanej bliskości Pana.
Na radość z przyjścia Pana, który „będzie sądził świat sprawiedliwie, a ludy według swej prawdy”, dobrze przygotowuje nas Psalm 96. Punktem wyjścia czterech strof, ułożonych na potrzeby liturgii z zaledwie kilku wersetów tego psalmu, jest bowiem śpiew i radość, chwała i rozgłaszanie zbawienia. Po takim wstępie nie sposób zobaczyć w czwartej strofie groźbę boskiej sprawiedliwości. I słusznie, bo sprawiedliwość, która w myśleniu starotestamentowym bardzo często łączy się z łaską i miłosierdziem Boga, nie ma nas przerażać.
I mamy tę prawdę głosić. Wszędzie i każdemu. Uniwersalizm, który przypisujemy częściej chrześcijaństwu, które dało nam nową definicję Narodu Wybranego, jest obecny już tutaj. Odbija się tym samym echem również w innych tekstach Pierwszego Testamentu, jak choćby w 1 Krn 16,24–30, choć tam może z subtelną dominacją lęku nad radością: „Rozgłaszajcie Jego chwałę wśród pogan, Jego cuda – wśród wszystkich narodów, bo wielki jest Pan, godzien wielkiej chwały: wzbudza On większy lęk niż wszyscy bogowie. […] Oddajcie Panu, rodziny narodów, oddajcie Panu chwałę i potęgę […]. W obliczu Jego zadrżyj, ziemio cała! Umocnił On świat, by się nie poruszył”.

Komentarz do drugiego czytania

Myli się ten, kto myśli, że w listach św. Pawła, a więc najstarszych tekstach Nowego Testamentu, nie znajdziemy jeszcze pogłębionej refleksji o wcieleniu Boga. Myli się również ten, kto będzie starał się rozumieć listy jako wyraz teologii spekulatywnej. Teksty pisane przez Apostoła Narodów zawsze lub niemal zawsze stanowią odpowiedź na obecne we wspólnotach trudności i kryzysy, służą konkretnym celom pastoralnym, co nie odbiera im jednak głębi teologicznej dotyczącej najważniejszych dla wiary kwestii.
Podobnie rzecz się ma z Listem do Tytusa. Czytany w liturgii fragment jest poprzedzony bezpośrednimi pouczeniami dotyczącymi życia i postępowania członków wspólnoty Kościoła – starców, kobiet, młodzieńców, niewolników.
W takim kontekście czytamy: „Ukazała się bowiem łaska Boga…” Wymowne greckie gar – „bowiem” – wskazuje na podstawę życia cnotami chrześcijańskimi. To nie spekulacja o wcieleniu, zawsze połączonym w myśli Pawła z całością dzieła odkupienia. To argument, który przynagla nas do życia w trzeźwości, umiarkowaniu, dobrych uczynkach, szacunku, posłuszeństwie i miłości.
„Jeżeli bowiem – napisze Apostoł na innym miejscu – przestępstwo jednego sprowadziło na wszystkich śmierć, to o ileż obficiej spłynęła na nich wszystkich łaska i dar Boży, łaskawie udzielony przez jednego Człowieka, Jezusa Chrystusa” (Rz 5,15).

Komentarz do Ewangelii

„W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta…” Chyba nie ma bardziej znanego fragmentu Ewangelii wg św. Łukasza, a jedno z pierwszych skojarzeń wędruje – jakoś paradoksalnie – nie ku tajemnicy Wcielenia, a prosto do stołu. Może i w tym jest jakaś mądrość, że słysząc słowa tej ewangelii, widzimy opłatek na białym obrusie. Ten opłatek pozostanie opłatkiem, ale inny opłatek na innym stole zmieni swoją substancję.
Tekst Łukaszowy skupia raz jeszcze myśli z wcześniejszych czytań liturgicznych – szczególnie z pierwszego czytania i z psalmu. W centrum fragmentu – po części dotyczącej historii, a przed pojawieniem się na scenie pasterzy i trzody – znowu, tak jak u Izajasza, widzimy Dziecko. Znowu odzywają się apokaliptyczne cliché strach, światłość, wielka radość, przyjście Mesjasza, chóry niebieskie… „Sam bowiem Pan zstąpi z nieba na hasło i na głos archanioła, i na dźwięk trąby Bożej” (1 Tes 4,16) – pisał św. Paweł o paruzji, drugim przyjściu Pana.
We fragmencie silnie kontrastują cichość żłóbka oraz samotność młodej Matki i Jej Męża z mocą znaków, jakich doświadczają pasterze. Kontrast łączy przesłanie potrzebne zarówno Matce, jak i pasterzom – „nie bójcie się!”

Komentarze zostały przygotowane przez dr Mateusza Krawczyka

Książka na dziś

Z mądrości Ojców Pustyni (CD-MP3-audiobook)

Szymon Hiżycki OSB

Każdy rozsądny człowiek poszukuje mądrości i ludzi mądrych. Dystans czasu i przestrzeni nie jest tutaj przeszkodą. A jeśli natrafi się na mądrych ludzi, którzy mądrością umieją się dzielić? Z takim przypadkiem mamy do czynienia, gdy spotykamy się z Ojcami Pustyni, czyli pierwszymi mnichami, którzy żyli w Egipcie między IV a VI wiekiem.

Książka do nabycia w Księgarni Mateusza.