Piątek, 11 czerwca 1999

Jan Paweł II: pierwsza w dziejach wizyta papieża w parlamencie narodowym — podsumowanie siódmego dnia pielgrzymki

Piątek 11 czerwca był najbogatszym w ważne wydarzenia religijne i społeczne dniem obecnej pielgrzymki. Jednym z najbardziej ważkich było przybycie Jana Pawła II do Sejmu, gdzie wygłosił przemówienie i spotkał się z parlamentarzystami — była to pierwsza w dziejach stosunków państwo-Kościół wizyta papieża w parlamencie krajowym.

Ponadto Ojciec Święty spotkał się w tym dniu z kierownictwem państwa i rządu, Polską Radą Ekumeniczną, grekokatolikami, Konferencją Episkopatu, modlił się za ofiary holokaustu na Umschlagplatz i za ofiary terroru sowieckiego przy Pomniku Poległych i Pomordowanych na Wschodzie, w katedrze zamknął obrady Synodu Plenarnego, poświęcił nowy budynek Biblioteki Uniwersyteckiej i odwiedził dom szarych urszulanek.

Ten niezwykle bogaty dzień Papież rozpoczął Mszą św. w kaplicy nuncjatury apostolskiej, będącej jego rezydencją w czasie pobytu w stolicy, skąd wyjechał do Pałacu Prezydenckiego, gdzie spotkał się z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim i jego rodziną i modlił się chwilę w kaplicy pałacowej.

Fot. PAP/Tomasz Gzell

Następnie w drodze do parlamentu poświęcił pomnik Armii Krajowej. Wchodzącemu do sali obrad Sejmu Papieżowi posłowie i senatorzy zgotowali długotrwałą owację. Witając Dostojnego Gościa Marszałek Sejmu Maciej Płażyński powiedział: „Witamy Cię nie tylko jako Następcę Piotra — Namiestnika Chrystusowego, (...) głowę Państwa Watykańskiego, ale jako osobę, która wezwała nas do życia w prawdzie i wolności”. Marszałek przypomniał, że „trudna i niejednoznaczna jest wielowiekowa tradycja parlamentaryzmu w Polsce”, w której obok chwil wielkich, będących powodem narodowej dumy, były wydarzenia mroczne, gdy zaledwie jednostki dawały świadectwo patriotyzmu. „Niech Twoje przesłanie wytycza nam drogę w nowe tysiąclecie!” — dodał Płażyński.

Z kolei Jan Paweł II w wystąpieniu do obu izb parlamentu powiedział na wstępie: „Składam dzięki Panu historii za kształt polskich przemian” i nawiązał do swego wezwania z placu Zwycięstwa w Warszawie sprzed 20 laty, aby Duch Boży „odnowił oblicze tej ziemi”. Wyznał, iż nie wiedział wówczas, „jaki kształt przyjmą polskie przemiany. Dzisiaj już wiemy, jak głęboko sięgnęło działanie Bożej mocy, która wyzwala, leczy i oczyszcza”.

Fot. PAP/Leszek Wróblewski

Wielki aplauz, ale tylko prawej strony sali sejmowej, wywołało papieskie stwierdzenie, iż dzisiejsze spotkanie w parlamencie byłoby niemożliwe bez zdecydowanego sprzeciwu robotników Wybrzeża w sierpniu 1980 roku. Nawiązując do Konkordatu między Polską a Stolicą Apostolską, Ojciec Święty podkreślił rolę, jaką odegrał Kościół w Polsce nie tylko w przezwyciężeniu systemu totalitarnego, ale również w budowaniu demokracji opartej na „mocnych zasadach etycznych”. „Należy to do ewangelicznej misji Kościoła, który w ten sposób wnosi swój specyficzny wkład w dzieło ochrony demokracji u samych jej źródeł” — dodał.

„Historia uczy, że demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm” — powiedział Jan Paweł II, co spotkało się z długotrwałą owacją zebranych. Papież podkreślił wielkie zasługi Kościoła dla integracji europejskiej, wnosząc „w europejską kulturę jednolity zbiór wartości”.

Jan Paweł II spotkał się następnie z przedstawicielami władzy ustawodawczej i sądowniczej, korpusem dyplomatycznym, Prezydium Sejmu i Senatu, przedstawicielami klubów parlamentarnych oraz z premierem Jerzym Buzkiem i członkami Rządu RP. „Szczęść Boże dla Rządu III Rzeczpospolitej, już nie PRL” — powiedział Papież z uśmiechem na zakończenie spotkania. Następnie przez ok. 10 minut rozmawiał w cztery oczy z premierem.

Do niespodziewanego zgrzytu doszło podczas spotkania Ojca Świętego z Polską Radą Ekumeniczną i przedstawicielami innych religii: naczelny rabin Polski Menachem Pinchas Joskowicz poprosił „Pana Papieża”, aby doprowadził do usunięcia krzyża papieskiego ze Żwirowiska wokół byłego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu.

Około 15.00 zakończyło się spotkanie Jana Pawła II z Konferencją Episkopatu Polski w siedzibie Prymasa Polski. „Największym obowiązkiem pasterskim każdego z was jest troska o niezmienne przekazywanie depozytu wiary” — stwierdził Papież w orędziu do polskich biskupów. Przypomniał, że bardzo ważnym dla Kościoła w Polsce wydarzeniem był II Synod Plenarny, którego dokumenty obejmują wszystkie ważniejsze dziedziny życia Kościoła jak: powszechne powołanie do świętości, dzieło nowej ewangelizacji, liturgia i kult, miejsce i rola katolików świeckich w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym, obecność inspiracji ewangelicznej w kulturze, a także odnowa i umocnienie rodziny, wychowanie oraz formacja do kapłaństwa i życia konsekrowanego. Jako bardzo ważny obszar biskupiego posługiwania Jan Paweł II wymienił sprawy rodziny, tej najmniejszej i podstawowej „wspólnoty życia i miłości”.

Po odpoczynku w nuncjaturze apostolskiej Ojciec Święty przybył pod pomnik ofiar zagłady na Umschlagplatz, gdzie rozmawiał z przedstawicielami społeczności żydowskiej i odmówił modlitwy za ofiary holokaustu. Wśród uczestników spotkania uwagę zwracał brak rabina Joskowicza, który kilka godzin wcześniej zachował się, delikatnie mówiąc, niezbyt taktownie, domagając się od Papieża usunięcia krzyża papieskiego „z Oświęcimu”.

Fot. PAP/Leszek Wróblewski

Z Umschlagplatzu Jan Paweł II udał się pod Pomnik Poległych i Pomordowanych na Wschodzie, przed którym modlił się za polskie ofiary II wojny światowej „na nieludzkiej ziemi”.

Następnie w katedrze św. Jana Ojciec Święty zamknął podczas uroczystego nabożeństwa Słowa Bożego II Polski Synod Plenarny. W okolicznościowym przemówieniu podkreślił, że Synod powinien ożywić w sercach duchownych i świeckich poczucie odpowiedzialności za Kościół. Papież przypomniał, że otwierając to wydarzenie w czasie swej pielgrzymki do Ojczyzny w 1991 r., powiedział, że „Synod wasz rozpoczyna swe prace po II Soborze Watykańskim, który był soborem naszego stulecia, a zarazem w obliczu początku trzeciego tysiąclecia po Chrystusie. Same te okoliczności przesądzają o charakterze Synodu Plenarnego oraz o jego zadaniach”.

Fot. PAP/Leszek Wróblewski

„O tyle więc Synod spełni swoje zadanie, o ile zdoła ożywić w sercach wszystkich, duchownych i wiernych świeckich, poczucie odpowiedzialności za Kościół i wolę aktywnego współdziałania w realizacji jego zbawczej misji” — dodał Papież.

Dwoma ostatnimi punktami programu tego dnia było poświęcenie przez Ojca Świętego nowej Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, a następnie — już nieformalne i niezapowiedziane wcześniej — odwiedziny domu sióstr urszulanek szarych. Dom ten był mu znany jeszcze z czasów jego posługi w Kościele polskim, gdy jako arcybiskup krakowski przybywał do Warszawy na posiedzenia episkopatu; nocował wówczas u sióstr i stamtąd też w październiku 1978 r. wyjechał na konklawe do Rzymu.

© KAI

Przemówienia Jana Pawła II — teksty i realaudio
 

Podsumowanie szóstego dnia pielgrzymki

Podsumowanie piątego dnia pielgrzymki

Podsumowanie czwartego dnia pielgrzymki

Podsumowanie trzeciego dnia pielgrzymki

Podsumowanie drugiego dnia pielgrzymki

Podsumowanie pierwszego dnia pielgrzymki

Specjalne podziękowania dla Polskiej Agencji Prasowej za zgodę na wykorzystanie zdjęć AF PAP oraz dla Telewizji Polskiej i Polskiego Radia za udostępnienie fragmentów transmisji. Teksty za Katolicką Agencją Informacyjną.