12 grudnia 2022

Poniedziałek

Poniedziałek III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Nikt nie może niczego wziąć, jeśli mu nie jest dane z nieba. W niebie był tylko Syn Człowieczy, zanim zstąpił z nieba po to, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Jezus jest Synem Bożym, którego Bóg posłał, by świat został przez Niego zbawiony. Nie ma w nikim innym zbawienia.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Święty Finian
urodził się około 470 roku w Myshall (Irlandia). Finian od dzieciństwa poznawał wiarę chrześcijańską, przez długi czas był wychowankiem biskupa Fortcherna z Trim, ucznia św. Patryka. Młody Finian wyjechał do Francji, gdzie w słynnym klasztorze św. Marcina w Tours zapoznał się z zachodnim życiem monastycznym. Potem wyjechał na studia do Walii. Studiowanie zajęło mu ponad 30 lat. Około roku 520 wrócił do rodzinnej Irlandii. W ojczyźnie natychmiast zajął się pracą ewangelizacyjną oraz budową kościołów i zakładaniem klasztorów. Jest uważany za jednego z największych ojców irlandzkiego monastycyzmu. Zmarł 12 grudnia między 549 a 552

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

Bohaterem dzisiejszego czytania jest pogański prorok Balaam pochodzący z Mezopotamii. Został wezwany przez moabskiego króla Balaka. Król Balak miał stoczyć bitwę z Izraelem i miał świadomość siły, z jaką Izrael walczył, jak pokonał Amorytów i podbijał kolejne terytoria Kanaanu. Balak zdawał sobie sprawę z tego, że Izraelici zwyciężą także jego i chcąc tego uniknąć wezwał pogańskiego proroka, by przeklął Izraela i by to przekleństwo zaszkodziło narodowi izraelskiemu, by osłabiło go i przyczyniło się do zwycięstwa króla moabskiego. Balaam przyjął posłańców od Balaka, ale oznajmił, że musi zapytać Pana, musi poznać, jaka jest wola Pana w tej sprawie. Warto zwrócić uwagę na to, że Balaam jest pogańskim prorokiem, który pyta Pana o Jego wolę. W tej historii Balaam dwukrotnie błogosławi Izraela (Lb 23 i 24) i nie czyni tego sam od siebie, ale działa na niego łaska Boża. Jak sam mówił, słyszał Boże słowa i oglądał wizje Wszechmocnego. W jednej z nich widział gwiazdę z Jakuba i podnoszące się berło z Izraela. Gwiazda i berło to królewskie symbole władzy. Przez bardzo długi czas interpretowano te słowa jako odnoszące się do dynastii króla Dawida. Jednak kiedy ta dynastia upadła, upadło też królestwo Dawida i stało się to w czasie przesiedlenia do niewoli babilońskiej. Zrozumiano, że proroctwo dotyczyło innego króla, Mesjasza, który będzie pochodził z rodu Dawida. Określenie Syn Dawida stosowano wobec Jezusa i było to określenie mesjańskie, wskazujące na Jezusa jako Mesjasza.
Pogański prorok został wybrany przez Boga, by oznajmić proroctwo dla Izraela, który miał swoich proroków. Bóg jest autonomiczny w swoim działaniu, wybiera kogo chce i decyduje o tym, przez kogo przemówi. Balaam, jako osoba wynajęta przez Balaka, wykazał się dużą odwagą sprzeciwiając się królowi. Nie wykonał polecenia przeklinania Izraela, zrobił coś zupełnie odwrotnego, gdyż będąc posłusznym Bogu, pobłogosławił naród wybrany i przepowiedział jego wielkość. Jesteśmy świadkami napięcia między tym, czego oczekiwał od Balaama król Moabu, a tym, do czego wybrał go Bóg. Balaam ryzykował gniew króla, karę i prześladowania, wybrał posłuszeństwo Bogu, co więcej, rozdział 24 zaczyna się od informacji o tym, że po pierwszym wypowiedzianym błogosławieństwie Balaam zrozumiał, że błogosławienie Izraela podoba się Panu, więc Balaam już nie poszedł do wyroczni, by u niej szukać wskazówek do postępowania. W miejsce wyroczni postawił Boga i Jego słuchał.
Wybranie Balaama nie było przypadkowe, posiadał bowiem cechy, które go usposabiały do tego zadania. Miał odwagę do stanięcia po stronie prawdy, był bezkompromisowy i nieprzekupny, nie schlebiał królowi, był względem niego szczery i prawdomówny. Kolejna cecha, która go usposabiała do wykonania Bożego polecenia, to niezależność. Bóg realizując swoje plany, posługuje się konkretnymi ludźmi i naszymi cechami charakteru, naszymi możliwościami. Nasze predyspozycje mogą służyć Bogu, Bóg może się nimi posługiwać. W czasie Adwentu pomyślmy nad tym, które nasze cechy charakteru mogą służyć Bogu. Co możemy Bogu dać?

Komentarz do psalmu

W naszym psalmie mamy trzy bardzo konkretne tematy próśb: ukaż – naucz - prowadź. W wersetach 4-5 autor prosi Boga o to, by Pan ukazał mu Boże drogi. Warto podkreślić postawę autora wobec Boga. Autor chce być pouczany, jego nastawienie jest jak postawa ucznia wobec nauczyciela: „pouczaj, bo Ty jesteś Bogiem”.
Wersety 6-7 pokazują życiową sytuację psalmisty. Autor mówi o tym, że potrzebuje Boga i Jego pomocy. Znajduje się w sytuacji grzechu i prosi o Boże Miłosierdzie, o to, by Pan nie wspominał jego grzechów i win. Psalmista zdaje sobie sprawę z tego, że nie ma zasług przed Bogiem, a przebaczenie otrzyma ze względu na Bożą dobroć, dlatego, że Bóg jest dobry i nie chce karać człowieka, ale naprawiać.
Wersety 8-9 zawierają przekonanie autora o tym, że Bóg jest dobry i że wskazuje drogę grzesznikom, to znaczy, że nie zamyka się na grzesznika, nie odtrąca go, ale zbawia i pokazuje drogę do zbawienia. Bardzo ważnym czynnikiem jest tu pokora człowieka grzesznego. Psalmista uczy nas tutaj postawy, w której przyznajemy, że potrzebujemy wskazówek od Boga, że jesteśmy Bogu ulegli i poddani Jego prowadzeniu nas, że On faktycznie jest naszym Panem i panuje nad nami.

Komentarz do Ewangelii

Kontekst rozmowy, jaka miała miejsce między Jezusem a wyższymi kapłanami i starszymi ludu, jest zawarty w kulturze starożytnego świata śródziemnomorskiego, w której funkcjonowała ważna zasada gry o honor lub o wstyd. Szczegółowo na temat tego zjawiska pisze ks. prof. Janusz Kręcidło w monografii Honor i wstyd w interpretacji Ewangelii. Szkice z egzegezy antropologiczno-kulturowej. Gra była oparta o schemat wyzwanie – odpowiedź, odbywała się w przestrzeni publicznej i publiczność rozstrzygała, kto wyszedł z potyczki z honorem, a kto ze wstydem. Jezus często był konfrontowany wobec tłumów i kończyło się to tym, że zyskiwał coraz większy honor, natomiast Jego przeciwnicy odchodzili ze wstydem. W dzisiejszym fragmencie schemat tej gry przebiega następująco: w miejscu publicznym, w świątyni, wyżsi kapłani i starsi ludu zadali Jezusowi pytanie, które miało Go skompromitować w oczach tłumu. Zapytano Jezusa, jakim prawem naucza, kto dał Mu władzę do nauczania. Nie były to pytania poszukujące odpowiedzi, ale atakujące, mające skompromitować Jezusa. Atmosferę tego pytania pokazuje nam zasada gry o honor i chodzi o to, że pytanie mógł zadać ktoś, kto był równy statusem społecznym lub ktoś, kto miał wyższy status, komuś o niższym statusie. Jezus był pytany o władzę, o to, kto pozwolił Mu nauczać. Był pytany przez tych, którzy byli kapłanami i starszymi ludu, czyli mieli mandat do nauczania. Słowa Jezusa: „Zadam wam najpierw jedno pytanie”, zrównują status Jezusa z tymi, którzy mają społecznie uznany mandat do nauczania. Zadając im pytanie o Jana, o chrzest, którego udzielał Jan, o to czy pochodził od Boga czy od ludzi, doprowadził do przegranej pytających Go. Nie potrafili Mu odpowiedzieć, więc w przestrzeni publicznej przegrywali i odnosili porażkę wstydu. Na tym tle Jezus zyskuje honor, wygrywając z rozmówcami, którzy Go słownie zaatakowali. Jezus, w przeciwieństwie do nich, zna odpowiedź, ale nie jest zobowiązany do jej udzielenia. Słowna potyczka, która miała Go pogrążyć, wywyższyła Go jeszcze bardziej i zyskał jeszcze większe niż do tej pory uznanie społeczności.
I tak jest za każdym razem, gdy Jezus jest poddawany prowokacjom. Ta historia daje nam do myślenia. O ile każdy człowiek, który miał szczere zamiary dialogu z Jezusem, poszukiwał prawdy o Jezusie, zawsze otrzymywał od Niego odpowiedź, o tyle w sytuacji, gdy nie traktował Jezusa z należytym Mu szacunkiem, drwił z Niego, wystawiał Go na próbę, nie zyskiwał w Jezusie rozmówcy. To pokazuje nam, jak ważną sprawą jest honor Jezusa, traktowanie Go z honorem i szacunkiem. Jezus daje to każdemu człowiekowi i wymaga tego dla Siebie.

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP

13 grudnia 2022

Wtorek

Wtorek III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Do Królestwa Bożego wejdą narodzeni na nowo z Ducha, którzy pełnią wolę Ojca Niebiańskiego. Wola Ojca, dzieło Boże to wierzyć w Jezusa Chrystusa, którego On posłał. Kto wierzy w Niego, pełni Jego naukę i postępuje tak, jak On postępował.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Święta Łucja, dziewica i męczennica
najstarszy żywot św. Łucji pochodzi z V wieku. Była przeznaczona dla pewnego młodzieńca z niemniej szlachetnej rodziny. Kiedy udała się z pielgrzymką na grób św. Agaty do pobliskiej Katanii, aby uprosić zdrowie dla swojej matki, miała się jej ukazać sama św. Agata i przepowiedzieć śmierć męczeńską. Kiedy więc Łucja powróciła do Syrakuz, cofnęła wolę wyjścia za mąż i rozdała majętność ubogim; złożyła także ślub dozgonnej czystości. Wkrótce wybuchło prześladowanie chrześcijan, kandydat do jej ręki zadenuncjował ją jako chrześcijankę. Kiedy nawet tortury nie załamały bohaterskiej dziewicy, została ścięta mieczem. Działo się to 13 grudnia ok. 304 roku.

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do - czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

Pierwszy werset dzisiejszego czytania mówi o buntowniczym mieście tyranów. Kim byli tyrani w starożytności i czy zawsze tyran miał negatywne konotacje? Pierwotne zastosowanie tego słowa oznaczało przywódcę ludu, który stał na czele walki przeciw oligarchom. Tyrani cieszyli się poparciem ludu, wielu tyranów było prawodawcami, a pod ich rządami państwa greckie przeżywały rozkwit gospodarczy i kulturalny. Z czasem jednak dochodziło do dużych nadużyć ze strony tyranów i w V wieku przed Chrystusem Herodot potępił sposób funkcjonowania tyranów, jako rządów jednostki. Arystoteles nie miał dobrego zdania na temat tyranów. Mówił o nich, że sami są nieodpowiedzialni, a mimo to mają władzę nad innymi, nad równymi sobie, a nawet nad lepszymi od siebie, w sprawowaniu władzy kierują się jedynie własnymi korzyściami, nie zależy im na pożytku podwładnych. Nie mają akceptacji, ponieważ żaden wolny człowiek nie znosi dobrowolnie takiej władzy. Treść Księgi Sofoniasza piętnuje takie postawy jak bałwochwalstwo, upór, kłamstwo i nieprawość, stosowanie ucisku, niesprawiedliwe sądy, łamanie prawa, brak bojaźni Bożej a przede wszystkim pychę. Wskazówki Sofoniasza streszczają się w następujących radach: słuchanie wezwań Pana, przyjmowanie Jego upomnienia i ostrzeżenia, ufanie Panu.
Komentatorzy trzeci rozdział Księgi Sofoniasza interpretują jako skierowany do Jerozolimy. Pan zapowiada, że przywróci jej czyste wargi, by wszyscy wzywali imienia Pana i służyli Mu. Rozproszony Izrael powróci do Pana i dar Mu przyniesie. Izrael nazywany jest przez Pana córą. Te pełne ciepła słowa są w dalszej części jeszcze bardziej pełne miłości. Pan zapowiada uwolnienie od wstydu z powodu niewłaściwych uczynków związanych z niewiernością wobec Niego, usunięcie pysznych samochwalców, a wywyższenie i pomoc dla pokornych i biednych, którzy będą poszukiwali schronienia w imieniu Pana. Pan zapewnia troskę o swój lud oraz uwolnienie od lęku, ponieważ On zadba o to, by nikt nie przestraszał tych, którzy należą do Niego. Warto zauważyć, co Słowo mówi dzisiaj do nas: Pan uwalnia od wstydu, Pan uwalnia od ludzi pysznych. Pan pragnie, byśmy szukali u Niego schronienia, On chce być dla nas Obrońcą, Tym, który chce nas uwolnić od lęku. Dalsze słowa Pana w tym rozdziale są pełne ciepła i troski o człowieka. Mówią one do nas, że Pan pragnie naszej radości, zabiera niedolę, uwalnia od zniewag, odmieni nasz los. Pan zna naszą sytuację, jest w niej obecny i jest to obecność Mocarza, który cieszy się nami i wznosi nad nami okrzyk radości.

Komentarz do psalmu

Psalm zaczyna się słowami: „Chcę błogosławić Pana w każdym czasie, na ustach moich zawsze Jego chwała”.
Zwracamy uwagę na odwołanie się do woli człowieka: chcę błogosławić Pana. To „chcę” jest tu kluczowe i jest ono stałe, nieodwołalne, ponieważ autor zapewnia, że chwała Pana będzie zawsze na ustach Psalmisty. Jest to dla nas drogowskaz do budowania relacji z Panem, która zaczyna się od tego, że chcemy błogosławić Pana w każdym czasie. Możemy to zastosować bardzo praktycznie poprzez częste mówienie Bogu: błogosławię Cię, wychwalam Cię, uwielbiam Cię, dziękuję Ci. Mówić tak w każdym czasie, oznacza w każdych okolicznościach życia, szczególnie wtedy, gdy przeżywamy trudne momenty w życiu, takie jak żałoba, niesprawiedliwość, ciężar choroby, samotności, niezrozumienia.
Bardzo ciekawy jest werset trzeci, w którym autor mówi, żeby dusza chlubiła się w Panu. Dobrze jest uświadomić sobie, że nasza wiara jest powodem do chluby i dumy. Nasz Pan jest godzien tego, byśmy byli dumni z przynależności do Niego, byśmy chlubili się Nim. Mamy patrzeć na Niego i promieniować radością, nie wstydzić się wiary w Niego.
W wersecie 7 czytamy, że Pan usłyszał wołanie biedaka i wybawił go ze wszystkich ucisków. W tekście greckim, w Septuagincie, jest to Psalm 33 i na określenie biedaka jest zastosowany termin ptochos. Był to termin, którym określano stan skrajnego ubóstwa, które wynikało z tego, że uniemożliwiano tej osobie podjęcie pracy, zdobycie środków do życia. Czyniono to poprzez wykluczenie społeczne. Ptochos nie był ubogim z własnego wyboru. Język grecki ma jeszcze inne określenie ubóstwa i jest nim termin penes. Penes dotyczy sytuacji człowieka ubogiego, który utrzymywał się z ciężkiej pracy fizycznej, która umożliwiała mu przeżycie, natomiast ptochos to osoba, która została wykluczona społecznie, nie ma możliwości zarobkowania i przez to żyje w skrajnym ubóstwie, chciałaby pracować, ale z powodu wykluczenia nie znajduje zatrudnienia (szczegółowo na ten temat pisze ks. prof. Janusz Kręcidło w monografii pt. „Honor i wstyd w interpretacji Ewangelii”, s. 142-146). W naszym psalmie mowa jest o tym, że ptochos zawołał, a Pan go usłyszał i wybawił go ze wszystkich ucisków, to znaczy zmienił jego sytuację wykluczenia ekonomicznego i społecznego. Psalm kończy się tematem uciekania się do Pana w opiekę, która jest skuteczna i ma realny wpływ na ludzkie życie.

Komentarz do Ewangelii

Bohaterami tego fragmentu Jezus uczynił dwóch synów, celników i nierządnice oraz Jana Chrzciciela. Tematem wiodącym jest tu zastanowienie się nad sobą, ale zastanowienie się, które jest opamiętaniem i skutkuje zmianą postępowania. Dwaj synowie w przypowieści to dwie różne postawy wobec prośby ojca. Rzecz dzieje się dzisiaj i ojciec prosi pierwszego z synów, by dzisiaj poszedł popracować w winnicy. Syn grzecznie odpowiedział: idę, ale nie poszedł. Drugi z synów odpowiedział, że nie chce iść, ale opamiętał się i poszedł. Dwie różne postawy, dwie różne osoby, pierwszy syn pozoruje posłuszeństwo wobec ojca i szacunek wobec niego, ale to drugi syn jest przejrzysty i czytelny i to on zyskuje w przypowieści. Pierwszą pochwałę od czytelnika otrzymuje za to, że jest szczery, odsłania swoje prawdziwe „ja”, drugą pochwałę otrzymuje od Jezusa i jest to pochwała za to, że się opamiętał. Pierwszy syn traci wszystko w oczach czytelnika – pozerstwo nie zyskuje pochwały, natomiast zyskuje je opamiętanie. Kolejne osoby, które zyskały pochwałę od Jezusa to celnicy i nierządnice, a pochwała wynika z tego, że uwierzyli Janowi Chrzcicielowi, który, jak wiemy, wzywał do nawrócenia i przemiany. I właśnie za to chwali ich Jezus, za to, że posłuchali nauk Jana Chrzciciela i opamiętali się. Zatem wspólny motyw tego fragmentu, łączący wszystkie postacie tu występujące, to opamiętanie się, zawrócenie i nawrócenie. Na opamiętaniu się człowieka bardzo zależy Jezusowi, na co wskazuje ostatnie zdanie, gdy wypomina kapłanom i faryzeuszom, że patrzyli na nawrócenie celników i nierządnic, na postawę Jana Chrzciciela, ale nawet w późniejszym czasie nie opamiętali się i nie zdobyli się na uwierzenie Janowi.
Może dobrze by było, gdybyśmy i my w tegorocznym Adwencie poczuli potrzebę opamiętania.

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP

14 grudnia 2022

Środa

Środa III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Bóg zawsze przychodzi z mocą. On jest wszechmogącym Panem, dla którego nie ma nic niemożliwego. Jezus chodził, czyniąc dobrze i uzdrawiając wszystkich od chorób i cierpień, i od złych duchów, bo była w Nim moc Pańska, która wychodziła z Niego i uzdrawiała wszystkich. Błogosławiony jest ten, kto wierzy w Niego, ponieważ doświadczy Jego mocy ku zbawieniu, uzdrowieniu, uwolnieniu i zostanie przeniesiony do Królestwa światłości i miłości.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Święty Jan od Krzyża,prezbiter i doktor Kościoła
urodził się w 1542 roku w Fontiveros (Hiszpania). Jego ojciec zmarł gdy miał 2 i pół roku. Jan został oddany do przytułku. Potem pracował w szpitalu, by następnie próbować różnych zawodów u kolejnych majstrów: w tkactwie, krawiectwie, snycerstwie, jako malarz, jako zakrystian, wreszcie jako pielęgniarz. W roku 1563, mając 21 lat, wstąpił do karmelitów. W 25. roku życia otrzymał święcenia kapłańskie. W dniu swojej Mszy prymicyjnej spotkał św. Teresę z Avila, która podjęła się dzieła reformy żeńskiej gałęzi Karmelu. Te dwie bratnie dusze zrozumiały się i postanowiły wytężyć wszystkie siły dla reformy obu rodzin karmelitańskich. W następnym roku św. Teresa namówiła pewnego szlachcica, żeby ofiarował dom w Duruelo na założenie pierwszej fundacji reformy. Tam przeniósł się Jan wraz z dwoma przyjaciółmi, których pozyskał dla reformy. 28 listopada 1568 r. złożyli ślub zachowania pierwotnej reguły. W postępowaniu Jana przełożeni dopatrzyli się niesubordynacji. Obawiali się rozkładu zakonu. Posypały się napomnienia i nakazy. Jan został aresztowany w Avila w nocy z dnia 2 na 3 grudnia 1577 roku i siłą zabrany do Toledo. Wtrącony do więzienia klasztornego, był nie tylko pozbawiony wolności, ale skazany na głód i częstą chłostę. 15 sierpnia 1578 roku udało mu się uciec z zakonnego więzienia. W roku następnym (1579) otworzył nowy dom reformy, w Baeza, gdzie pozostał jako przełożony do 1582 r. W roku 1581 z domów zreformowanych karmelitów utworzona została osobna prowincja. Zezwolił na to papież Grzegorz XIII specjalnym breve z 22 lipca 1580 roku. Najbardziej sławny stał się Jan od Krzyża dzięki swoim pismom. Kiedy liczba zreformowanych klasztorów zaczęła rosnąć i powstawały nowe prowincje, papież Sykstus V zezwolił na wybór osobnego wikariusza generalnego dla prowincji zreformowanych, ale generał miał być jeszcze wspólny dla obu rodzin karmelu. Papież miał bowiem nadzieję, że niebawem cały zakon przyjmie reformę. W roku 1588 odbyła się pierwsza kapituła generalna prowincji zreformowanych. Jednak stronnictwo złagodzonej reguły wzięło górę. Jan został usunięty ze wszystkich urzędów i jako zwykły zakonnik zakończył niebawem życie w klasztorze w Ubedzie 14 grudnia 1591 roku w wieku zaledwie 49 lat. Umierał zupełnie osamotniony.

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

„Ja jestem Panem i nie ma innego” – to słowa, które w dzisiejszym czytaniu wybrzmią kilkakrotnie. Popatrzmy na nie z perspektywy czasów starożytnych, kiedy kwitły religie pogańskie i nawet Izrael skłaniał się ku nim. W tym fragmencie Księgi Izajasza Bóg walczy o należną Mu cześć. Upomina się o nią. Kiedy jest mowa o tym, by obłoki wylały z deszczem sprawiedliwość, by sprawiedliwość zakwitła, możemy to wołanie odnieść do sytuacji, w której człowiek uzna Boże panowanie i będzie to sprawiedliwe wobec Boga, to znaczy, że Bogu uznanie i cześć z naszej strony po prostu się należą. Z jednej strony czytamy, że Bóg jest Panem, a z drugiej zauważamy, że nie jest nim w sensie uznania przez człowieka. Wskazuje na to werset 21b, gdzie Pan broni sam Siebie i przekonuje, że nie ma sprawiedliwego i zbawiającego Boga poza Nim, że tylko On jest Panem i Bogiem. Werset 22 jest prośbą, wołaniem Boga: Nawróćcie się do Mnie, by się zbawić, bo Ja jestem Bogiem i nikt inny!
Jak zrozumieć słowa, że Bóg chce być Panem mojego i twojego życia? Jedną z możliwych odpowiedzi jest ta, że być Panem w praktyce oznacza panować, decydować, mieć wpływ. Uznanie Boga, jako Pana, wszystko zmienia w naszym życiu. Poddajemy Mu swoją wolę, swoją teraźniejszość i przyszłość. Dobrowolnie zgadzamy się na Jego panowanie, a On w wersecie 24 zapewnia, że u Niego jest sprawiedliwość i moc. Warto zastanowić się nad tym, na ile chcemy, by Bóg był sprawiedliwy względem nas. W jakich obszarach zgadzamy się na Jego sprawiedliwość, a w jakich sami chcemy o niej stanowić. Werset 8 podpowiada nam, że sprawiedliwość Boga jest związana ze zbawieniem, tworzą one parę: „niechaj zbawienie wyda owoc i razem wzejdzie sprawiedliwość”.
Jak zrozumieć słowa, że zbawienie ma wydać owoc? Chodzi o nas, jak ono ma wydać owoc w nas, w tobie i we mnie? Różne będą odpowiedzi, jedna z nich może być taka, że zbawienie jest potrzebne grzesznikom. Jeśli potrzebujemy zbawienia, to uznajemy, że jesteśmy grzeszni i zgadzamy się na Bożą sprawiedliwość względem nas. A Bóg w dzisiejszym słowie pokazuje nam, że Jego sprawiedliwością jest zbawienie człowieka. Jest to zbawienie, które Bóg nam ofiarowuje, obdarza nas nim. I nie jest to takie całkiem bezwarunkowe. Jak wynika z tego tekstu, warunkiem jest takie nawrócenie, jakiego oczekuje od nas Bóg. On mówi: „Nawróćcie się do Mnie, by się zbawić”. Takie tłumaczenie podaje Biblia Tysiąclecia, a Biblia Paulistów: „Zwróćcie się do Mnie, aby się zbawić”. W tak brzmiących słowach warto zauważyć, że to oczekiwanie Boga względem nas jest ściśle określone i chodzi o to, byśmy wrócili do Boga, przyszli do Niego, uznali Go jako swojego Pana i Zbawiciela, zgodzili się na to, że to On decyduje o nas, a my przyjmujemy wszystko, co On daje.
Możemy dziś powtarzać słowa prawdy: Panie, przychodzę do Ciebie, bo potrzebuję zbawienia, które Ty dajesz.

Komentarz do psalmu

Psalm koresponduje z pierwszym czytaniem w kwestii zbawienia, którym obdarza Bóg. Tekst w 14 wersecie łączy Bożą sprawiedliwość ze zbawieniem i zbawienie jest tu określone jako ślad Boga.
Psalm w naszym fragmencie zaczyna się do słów: „Chciałbym słuchać tego, co mówi Pan Bóg” (Biblia Tysiąclecia), „Posłucham, co mówi Pan Bóg” (Biblia Paulistów). Jak widzimy, w centrum jest chęć słuchania Pana Boga. Słuchania, w znaczeniu słucham i słyszę, przyjmuję, co On mówi do mnie. Sporządźmy listę wiadomości od Boga: ogłasza pokój, Jego zbawienie jest blisko, ma w darze łaskawość i wierność oraz sprawiedliwość i szczęście. Dla kogo? Dla tych, którzy się Go boją, w znaczeniu mają do Niego szacunek i respekt, liczą się z Nim, tworzą Jego lud. W Biblii Paulistów czytamy w tym miejscu: „tych, którzy Mu ufają”. Ufać Bogu to przyjąć Go jako Pana i Zbawiciela, pozwolić Mu kierować naszym życiem. Ufność, zaufanie okazywane Bogu ma duże znaczenie dla naszego życia, otwiera przestrzeń Bogu, by miał naszą zgodę na działanie w naszym życiu. Pan chce obdarzyć nas szczęściem, chce, by, jak mówi o tym werset 10, Jego chwała zamieszkała wśród nas. Konkluzja sprowadza się do tego, żeby Bóg był przez nas przyjęty.

Komentarz do Ewangelii

Ponownie czytamy perykopę związaną z osobą Jana Chrzciciela. Tym razem czytamy ją w narracji Łukasza. To, co zwraca naszą uwagę, to determinacja Jana Chrzciciela w poszukiwaniu prawdy o Jezusie. Jan czekał na Jego przyjście i z zaangażowaniem przygotowywał ludzi na przyjęcie Jezusa, i zapłacił za to najwyższą cenę, którą było jego własne życie. Będąc już uwięzionym, Jan nie poddaje się i wysyła uczniów do Jezusa z zapytaniem, czy Jezus jest Tym posłanym przez Boga, obiecanym i wyczekiwanym czy nie. Jezus nie udziela jednoznacznej odpowiedzi TAK – NIE. Podaje fakty: niewidomi odzyskują wzrok, chromi chodzą, trędowaci są oczyszczani, a głusi słyszą, umarli wracają do życia, a ubogim (ptochoi) głoszona jest Ewangelia. Na podstawie tych faktów Jan sam znajduje odpowiedź na swoje pytanie o Jezusa. Warto mieć na uwadze, że taki sposób odpowiedzi Jezus może stosować także wobec nas, że nie daje nam gotowych odpowiedzi, ale daje nam rozum, który jest zdolny odkrywać Boga w otaczającym nas świecie i w zdarzeniach, które przeżywamy. Na końcu wypowiedzi Jezus docenia wiarę i wytrwałość w niej. Słowa: „Błogosławiony jest ten, kto we Mnie nie zwątpi” mogą być wskazówką dla nas, że nasza wiara, nasz stosunek do wiary są dla Jezusa ważne, mają znaczenie.

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP

15 grudnia 2022

Czwartek

Czwartek III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Radujemy się zawsze w Panu, radością niewysłowioną i chwalebną, radością w Duchu Świętym. Jesteśmy w rękach Tego, który mocą działającą w nas może uczynić nieskończenie więcej, niż prosimy czy rozumiemy. Wszystko możemy w Chrystusie, który nas umacnia. On nigdy nas nie opuści i nie porzuci. Chrystus zdjął z nas wszelką winę, wstyd i hańbę. Ułaskawił nas i zamieszkał w nas na wieki. Przez krew Jego krzyża mamy pokój z Bogiem, pokój niewzruszony i niezniszczalny.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Błogosławiony Jan Karol Steeb, prezbiter
urodził się 18 grudnia 1773 r. w Tybindze. Jan wychowywany był głównie przez matkę, Christine Elisabeth Immendörfer, która nauczyła go troski o bliźnich, zwłaszcza o ubogich. Początkowo uczył się w znanej szkole humanistycznej w swoim mieście. W 1798 r., gdy miał 16 lat, został przez ojca wysłany do Paryża, gdzie miał ćwiczyć język francuski i poznawać tajniki handlu. W 1791 r. wrócił do domu. Po roku ponownie wyjechał za granicę, tym razem do Werony we Włoszech, gdzie działały znane firmy tekstylne, z których właścicielami jego ojciec utrzymywał kontakty handlowe. Tam poznał katolicyzm, a duże wrażenie zrobiły na nim lektury dzieł Bossueta. We wrześniu 1792 r. Jan Karol przeszedł na katolicyzm, co było powodem zerwania z nim stosunków przez rodzinę, która nawet wydziedziczyła go. Od tego momentu zaczął posługiwać się imieniem Carlo. Podjął studia teologiczne i po ich ukończeniu w 1796 r. przyjął w Weronie święcenia kapłańskie. Założył zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia z Werony. Zgromadzenie zajmuje się posługą w szpitalach, domach opieki i domach dziecka. Poza Włochami posługuje w Niemczech, Szwajcarii, Portugalii, a także w Afryce i Ameryce Łacińskiej. Jan Karol Steeb zmarł 15 grudnia 1856 r w Weronie.

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

Autor pisze o trudnych rzeczach, o bolesnej dla wielu kobiet i mężczyzn niepłodności, o sytuacji opuszczenia i porzucenia. Zapowiada możliwość zmiany życiowej sytuacji, zapowiada liczne potomstwo dla bezpłodnej kobiety, zdobycie narodów, zbudowanie miast. Ta zapowiedź zmiany sytuacji jest poprzedzona, czy też uwarunkowana, zaangażowaniem człowieka. Zanim nastąpi zmiana sytuacji, człowiek w tym tekście musi podjąć określone czynności: poszerzyć namiot, powiększyć mieszkanie, musi zainwestować w te zmiany, ma umocnić paliki namiotu, nie powinien żałować wydatków. Zmiany są konieczne, ponieważ Pan zapowiada powiększenie narodu, zdobycie innych narodów i odrodzenie spustoszonych miast.
Kolejność zdarzeń jest następująca: 1. Trudna sytuacja człowieka. 2. Obietnica Boga, że On tę sytuację zmieni. 3. Podjęcie przez człowieka konkretnych czynności do zmiany. 4. Zachęta do dowagi: Pan mówi „Nie bój się, bo nie będziesz się wstydzić, nie czuj się pohańbiona, bo nie doznasz upokorzenia”. W tym tekście wybrzmiewają zamiary Pana wobec nas: Pan chce uleczyć naszą historię, pochyla się nad sytuacjami wstydliwymi dla nas, upokarzającymi nas, czy nawet zniesławiającymi. Znając nas i naszą historię, Pan nas wzywa, powołuje, przygarnia z wielką miłością, obdarza wieczną łaskawością, nazywa siebie naszym Odkupicielem.
Można odnieść wrażenie, że Bóg robi wszystko, by każdy człowiek przyjął miłość od Niego, dał się Bogu pokochać. Bóg przychodząc ze swoją miłością, z gotowością do kochania nas, pyta nas o zdanie, czy będzie przez nas przyjęty, czy może nas kochać.
W przeżywaniu wiary potrzebne jest nasze zaangażowanie, my też mamy coś Bogu do zaoferowania. Przede wszystkim ufność wobec Niego i Jego działań.

Komentarz do psalmu

Autor wychwala Boga za pomoc, jakiej od Niego doświadczył. Z tekstu wynika, że autor miał wrogów i miał obawy, czy nie zostanie przez nich zwyciężony i jego porażka będzie dawała wrogom satysfakcję. Biblia Tysiąclecia oddaje to w następujących słowach: „i nie uradowałeś mych wrogów moim kosztem”, a Biblia Paulistów: „nie uczyniłeś ze mnie uciechy mym wrogom”. W centrum tego zwycięstwa jest Boża interwencja, na co wskazują słowa: Do Ciebie [Panie] wołałem, a Ty mnie wybawiłeś, uzdrowiłeś mnie, przywróciłeś do życia, moją żałobę zamieniłeś w taniec, przepasałeś mnie radością.
W różnych życiowych sytuacjach znajdują się ludzie. Czasem zdarza się, że stajemy się ofiarami ludzkich gierek, intryg lub zazdrości. Czasem spotykamy ludzi, którzy nie potrafią żyć w pokoju, muszą wywołać konflikt, kłótnię, potrzebują żyć wrogością. Nie zawsze mamy wpływ na postępowanie tych ludzi, ale, jak pokazują słowa psalmu, możemy uniknąć rozgrywania nas, możemy zostać ocaleni od wrogów i zrobi to za nas i dla nas Pan. On może i chce nas wybawiać, tak, jak doświadczył tego autor psalmu: On zawołał o pomoc do Pana, a Pan tej pomocy mu udzielił. Wdzięczność autora jest ogromna, zapewnia on, że nieustannie będzie śpiewał pieśń chwały, będzie sławił Pana na wieki.
Te słowa są dobrą okazją dla nas do refleksji nad naszą wdzięcznością wobec Boga, do przypomnienia sobie wszystkiego, co do tej pory Pan dla nas uczynił.

Komentarz do Ewangelii

Pierwsza część perykopy odnosi się do Jana. Możemy usłyszeć, co Jezus mówi o nim. Jak go postrzega, za co go ceni. To, co zwraca naszą uwagę, to hart ducha u Jana. Jezus docenia siłę Jana, jego wytrwałość w głoszeniu przyjścia Jezusa, oddanie Jezusowi i zaangażowanie Jana. Druga część ma dwa tematy: dać posłuch Bogu lub udaremnić zamiary Boga wobec nas.
Zauważmy zwłaszcza ten drugi temat, bo może nas to dotyczyć, że być może udaremniamy zamiary Boga wobec nas. Być może omija nas Jego błogosławieństwo, ponieważ nie pozwalamy Mu na realizację Jego planów wobec nas, i jest to ze szkodą dla nas samych. W Ewangelii Jezus mówi o faryzeuszach i znawcach Prawa, że ponieważ nie przyjęli chrztu od Jana, to udaremnili zamiary Boga, jakie miał wobec nich.
Przypomnijmy, na czym polegał chrzest Jana: na wyznaniu własnych grzechów, na przyznaniu się do nich i podjęciu poprawy.
Może warto te słowa odczytywać we własnym kontekście, może w kontekście przyjmowania Sakramentu Pokuty i Pojednania oraz Eucharystii, w których Bóg chce działać i chce nam okazać swoją miłość.

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP

16 grudnia 2022

Piątek

Piątek III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Ojciec posłał Syna swego, aby świat był przez Niego zbawiony. Chrystus sam z siebie nic nie czynił i nic nie mówił, lecz tylko to, co widział i słyszał od Ojca. Te właśnie znaki i cuda, które czynił, świadczyły, że Ojciec Go posłał. Kto słucha Słowa Chrystusa i wierzy Ojcu, który Go posłał, ma życie wieczne i nie pójdzie na sąd, lecz przeszedł ze śmierci do życia.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Święta Adelajda, cesarzowa
urodziła się w 931 lub 932 r. jako córka Rudolfa II, króla Burgundii. Gdy miała 16 lat, została wydana za Lotara, króla Włoch. Dała mu córkę, Emmę. Owdowiała mając 20 lat. Poetm wyszła za Ottona I. Dała mu troje dzieci, wśród nich jego następcę, Ottona II. Papież Jan XII w Boże Narodzenie 962 roku dokonał w bazylice św. Piotra uroczystej koronacji Ottona I na pierwszego cesarza Niemiec. W 973 roku Adelajda po raz drugi została wdową. W 983 r. Adelajda stała się regentką w zastępstwie jeszcze małoletniego cesarza, Ottona III. Ujawnił się w całej pełni jej zmysł organizacyjny, mądrość i roztropność, umiejętność dobierania ludzi na odpowiednie stanowiska. Wyróżniała się przy tym wielkim miłosierdziem i hojnością w przeznaczaniu dóbr na cele kościelne. Korzystając z pełnego cesarskiego skarbca, wystawiła kilkanaście opactw i klasztorów. Zmarła 16 grudnia 999 roku.

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

Nie mamy wątpliwości co do tego, że Bóg kocha nas bezwarunkowo i na zawsze, że Jego miłość mamy za darmo. To jest prawda. I właśnie dlatego, że jesteśmy tak kochani przez Boga, łatwo przyjmujemy zasady, które On preferuje, a które oddają słowa z Księgi Proroka Izajasza upominającego się o to, by człowiek był wierny Bożemu Prawu i by postępował sprawiedliwie.
W czas Adwentu wpisane jest oczekiwanie i przygotowanie. Nasz dzisiejszy tekst mówi nam o następujących zasadach oczekiwania na przyjście Pana: 1. Przestrzegajcie Prawa. 2. Czyńcie sprawiedliwość. 3. Nie znieważajcie szabatu (dnia świętego). 4. Nie przykładajcie ręki do zła. 5. Nie wątpcie w przychylność Boga. 6. Oddawajcie Panu hołd. 7. Kochajcie Imię Pana. 8. Bądźcie sługami Pana. 9. Mocno trwajcie w przymierzu zawartym z Panem.
Po wymienieniu tej listy Pan zapewnia, że wprowadzi tych ludzi na swoją górę świętą, napełni ich radością w domu modlitwy. Przyniesione Panu dary będą przez Niego miło przyjęte, o czym zapewnia w wersecie 7: „Ich całopalenia i ofiary, będą Mi miłe na moim ołtarzu”.
Wniosek z tego tekstu jest taki, że może zdarzyć się sytuacja, w której przyniesione Panu ofiary czy dary nie będą przez Niego miło przyjęte. Czyli jest mowa o pewnego rodzaju warunkowości, co warto brać pod uwagę i zadawać sobie pytanie o to, jak wobec tego składać Panu ofiarę, by sprawiała Mu radość, by była przez Niego miło przyjęta. Warto poszukać odpowiedzi wśród postaci biblijnych, w których Bóg miał upodobanie i przyjrzeć się im, jak oni budowali więź z Bogiem, jak Go traktowali, jak Go postrzegali. Od nich możemy się uczyć kochania Boga tak, jak On chce być kochany, ufania Mu tak, jak On tego oczekuje, powierzania Mu wszystkiego w takiej mierze, w jakiej On jest zaangażowany w nasze sprawy, czyli z całkowitym zaufaniem i ufnością w Jego przychylność, w Jego chęć uczestniczenia w naszym życiu.

Komentarz do psalmu

Psalm rozpoczyna się słowami: Niech Bóg się zmiłuje nad nami, niech nam błogosławi; niech zajaśnieje dla nas Jego oblicze!” To oznacza, że tego nie ma i stąd jest prośba, by tak się stało, by Pan się zmiłował, by błogosławił, by Jego oblicze zajaśniało dla tego konkretnego autora i ludu wybranego. To pokazuje nam, że są sytuacje, kiedy Bóg nie błogosławi, nie sprzyja jakimś zamiarom czy sytuacji wytworzonej przez człowieka. Kiedy autor psalmu prosi o Boże zmiłowanie czyni to w postawie pokory, uznawania tego, że Bóg ma prawo nie sprzyjać, ma prawo nie błogosławić, ma prawo nie pochwalać. I autor zgadza się z tym, i przyjmuje takiego Boga i chce takim Bogiem dzielić się z innymi, ze wszystkimi narodami. Nie ma potrzeby ocieplania wizerunku Boga, nawet wtedy, gdy Bóg stawia wymagania i podaje zasady postępowania. Bóg, także wtedy, gdy wymaga, nie czyni człowiekowi krzywdy, zawsze kieruje się dobrem człowieka i zbawieniem.

Komentarz do Ewangelii

Kontekst tego fragmentu Ewangelii jest bardzo groźny, ponieważ we wcześniejszym fragmencie jest mowa o tym, że za słowa Jezusa, że jest jedno z Ojcem, że jest Bogiem, że jest równym Bogu, Żydzi chcieli Go zabić. Jezus nie daje się przestraszyć ani uciszyć. Mimo niesprzyjających warunków głosi Prawdę o Bogu i nie zraża się tym, że nie wszyscy słuchacze darzą Go przychylnością i dają wiarę Jego słowom.
W wersecie 34 padają z Jego ust mocne słowa o tym, że On nie zważa na świadectwo człowieka i przemawia do ludzi, i głosi Prawdę w tym celu, aby ludzie mogli być zbawieni. Słowa Jezusa o tym, że nie zważa na świadectwo człowieka, nie są informacją o tym, że dla Niego nie jest ważne to, jak jest przez ludzi postrzegany. Świadczy o tym fakt, że interesował się stanowiskiem ludzi wobec Jego osoby, pytał uczniów: „Za kogo uważają Mnie ludzie”? „Za kogo wy mnie uważacie”? (Łk 9,18-20). Misja Jezusa jest jasno określona, On miał do wykonania dzieła, które Ojciec Mu powierzył. W Adwencie powraca do nas postać Jana Chrzciciela jako tego, który do końca wypełnił powierzoną Mu misję. W wypełnieniu zadania był nieustraszony i bardzo konsekwentny, został nazwany przez Jezusa płonącą lampą.
Dobrze jest sobie postawić pytanie, czy i jak spalamy się dla Jezusa? Czy uważamy, że On jest Kimś, za Kogo warto oddać życie, Komu warto je poświęcić?

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP

17 grudnia 2022

Sobota

Sobota III tygodnia adwentu

Ewangeliarz OP

Marek Ristau

Gdy nadeszła pełnia czasu, narodził się Mesjasz Boży, aby nas, pozostających w niewoli grzechu, odkupić i odrodzić w Duchu Świętym. On się na to narodził i na to przyszedł na świat, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. Bóg pragnie, aby wszyscy ludzie doszli do poznania Chrystusa i byli zbawieni.
Marek Ristau

Patroni dnia:

Święty Łazarz
Łazarz był bratem Marii i Marty. Mieszkali razem w Betanii, na wschodnim zboczu Góry Oliwnej. Chrystus darzył ich swoją przyjaźnią i bywał w ich domu. Kiedy Łazarz zmarł i został pochowany, Jezus przybył do Betanii i wskrzesił go. Ewangelista Jan opisuje także inny pobyt Jezusa w domu Łazarza na dzień przed Jego wjazdem do Jerozolimy. Według starej tradycji wschodniej Łazarz po Zesłaniu Ducha Świętego udał się na Cypr i był tam biskupem.

Bractwo Słowa Bożego

Komentarze do poszczególnych czytań przygotowane przez Bractwo Słowa Bożego

Komentarz do pierwszego czytania

W tym fragmencie jesteśmy świadkami chwili, w której Jakub błogosławi swoich synów. Wyróżnia tu pokolenie Judy, zapowiada, że Juda będzie sławiony przez resztę braci i że będą mu oddawali pokłon. Czy dobrze słuchało się tego braciom? Czy łatwo przyjęli wywyższenie jednego spośród nich? Wiemy, że nie byli ludźmi ciepłego usposobienia. Wyróżnienie Judy jest królewskie, jest tu zapowiedź predestynacji królewskiej. Upłynie kilka wieków, zanim faktycznie to błogosławieństwo się wypełni: „Nie zostanie odjęte berło od Judy ani laska pasterska spośród kolan jego, aż przyjdzie ten, do którego ono należy i zdobędzie posłuch u narodów”.
Pierwsze wypełnienie tych słów odnosi się do króla Dawida, ale ta monarchia zakończyła się, nie przetrwała. Ostateczne wypełnienie tego błogosławieństwa jest w Jezusie, Królu i Zbawicielu, naszym Emmanuelu.
Przyjrzyjmy się jeszcze Judzie, czy on zasługiwał w jakiś sposób na wyróżnienie spośród braci? Dlaczego nie został wyróżniony inny syn, Józef, który był wierny swemu ojcu i przede wszystkim Bogu? Juda był czwartym synem Lei, która została żoną Jakuba przez podstęp Labana. Kiedy bracia zamierzali zabić Józefa, to właśnie Juda zarządził sprzedaż Józefa do Egiptu, chcąc na tym zarobić. Po śmierci pierworodnego syna, Era i kolejnego syna, Onana, odesłał swoją synową Tamar do jej domu, ponieważ nie chciał, by kolejny syn ją poślubił i zmarł jak dwaj poprzedni. Było to krzywdzące dla Tamar. Z małżeństwa z Erem ani Onanem nie miała dzieci. Odesłanie jej do domu było upokarzające. Krzywdzące było także to, że Juda nie zamierzał oddać jej za żonę kolejnemu synowi i nie powiedział jej prawdy. Wprowadzał ją w błąd, mówiąc, żeby wróciła do swego ojca, dopóki Szela nie dorośnie. Tamar posłuchała Judy, ale przekonała się, że nie zamierzał dotrzymać słowa. Jak zakończyła się ta historia, opowiada Rdz 38.
Obraz Judy nie jest pozytywny, a jednak to jego potomkowie będą królami i z jego rodu będzie pochodził Józef, mąż Maryi, opiekun Jezusa.
Ta historia wybrania przez Boga traktuje o bezwarunkowości wybrania. Juda nie miał zasług, ale został wybrany. Każdy z nas może odnaleźć się w tej historii, Bóg wybrał nas dla Siebie, nie dlatego, że mamy jakieś zasługi, nie dlatego, że jesteśmy lepsi od innych, ale dlatego, że to wybranie przez Niego jest dla nas ocaleniem, jest ratunkiem przed utratą zbawienia, o które chodzi Bogu.

Komentarz do psalmu

Jest to psalm, w centrum którego znajduje się syn królewski. Ten syn sprawiedliwie będzie sądził Boży lud, przyniesie pokój i sprawiedliwość, otoczy uciśnionych, będzie ratować dzieci ubogich (ptochos), a nieprzyjaciela zetrze. Jego imię ma wzrastać i trwać na wieki, w tym imieniu będzie błogosławieństwo i szczęście dla wszystkich narodów. Z perspektywy Nowego Testamentu przesłanie tego psalmu odnosimy do Osoby Jezusa. Wychwalamy Go i oddajemy Mu chwałę. Nawracamy się, aby Go przyjąć i pozwolić Mu na panowanie nad nami. Robimy wiele, a może nawet wszystko, by Jemu pokazać, jak bardzo jest przez nas oczekiwany, jak jest mile przez nas widziany, że jest Kimś Ważnym dla nas.

Komentarz do psalmu

Psalm 80, inaczej nazywany „Pieśnią o pasterzu i winnicy” (G. Ravasi), wykonywany był na melodię: „Lilie świadectwa” (w. 1), czy też instrumentem muzycznym o tego typu nazwie. Szkoda, że utwór nie przetrwał do naszych czasów w formie dźwiękowej. Jednak jego treść i historyczny kontekst pozwala snuć domysły, iż wykonywano go rzewnie, w nieco nostalgiczny sposób. Izrael był wówczas podzielony na dwa królestwa: Północne, zwane Izraelem i Południowe, określane jako Juda. Psalmista błaga Boga o wybawienie Izraela (w tym miejscu raczej chodzi o wszystkich Żydów) z jego niemocy. Już pierwsza strofa nawiązuje do wyjścia narodu wybranego z niewoli egipskiej, który jak trzoda był prowadzony przez swego dobrego Pasterza. Autor wprost modli się, by Bóg wzbudził swą potęgę, odnowił ród Józefa i dokonał dzieł zbawczych (domyślnie: tak, jak wtedy, kiedy Izraelici wyszli spod władzy faraona). Trzykrotnie woła: O, Boże (Panie, Boże Zastępów), odnów nas i okaż Twe pogodne oblicze, abyśmy doznali zbawienia (w. 4.por. 8. 20). Przyznaje, że naród izraelski zawinił przeciw Bogu i teraz ponosi bolesne konsekwencje swych grzechów niewierności Prawu Bożemu (w. 6.7). Lecz też jakby przypomina Bogu o Jego własnych dziełach zbawczych dokonanych względem Izraelitów. Przecież to On wyrwał Hebrajczyków z kraju faraonów jak winorośl. Przygotował dla niej (dla swego narodu) ziemię i tak obficie pobłogosławił, że swe latorośle rozpostarła aż do Morza, a swoje pędy aż do Rzeki (w. 12), czyli od Morza Śródziemnego aż po Eufrat i Tygrys. Tymczasem teraz winnica Pana niszczeje. Mury zburzone, grona zrywane przez kogokolwiek, niszczy ją dzik leśny i polne zwierzęta obgryzają (w. 14). Jakby nikt jej nie broni. Jakby winnicę sam Gospodarz zostawił na pastwę losu, a przecież wcześniej tyle włożył pracy, aby była piękna i rozrosła się na całą ziemię.
Psalmista w imieniu całej społeczności izraelskiej obiecuje Bogu przemianę życia, nawrócenie i wierność. Złorzeczy (zgodnie z duchem wschodniej mentalności tamtych czasów) tym, którzy ograbili, spalili ogniem i wycięli (w. 17) winnicę. Potraktowali ją jak śmieci (hebrajskie słowo kǝsūḥāh oznacza jak żużel, jak śmieci). Nie sposób, by Bóg na to milczał i pozostawał obojętny. Dlatego ze wszystkich sił Psalmista woła, aby na nowo Jahwe okazał swoją moc i obdarzył zbawieniem, łaską uwolnienia spod jarzma tych, którzy krzywdzą Jego lud (w. 20).
Dlaczego taki psalm, pełen lamentacji, Kościół wybrał na czas Adwentu?
Każdy z nas wszystko, co dobre, zawdzięcza nie sobie, lecz Bogu i tylko On jest dawcą autentycznej wolności człowieka. Sam Bóg ma moc odnowić nasze serca i oblicze tej ziemi. Tym bardziej więc teraz, kiedy czas Adwentu jest tak bardzo niszczony przez już grane kolędy w hipermarketach; kiedy brakuje ciszy i atmosfery modlitwy, a przeważa bieganie za prezentami pod choinkę, warto wołać wraz z Psalmistą: O, Boże (Panie, Boże Zastępów), odnów nas i okaż Twe pogodne oblicze, abyśmy doznali zbawienia.

Komentarz do Ewangelii

Rodowód Jezusa jest bardzo ciekawym tekstem z dwóch powodów. Pierwszy powód to postacie występujące w nim. Uczynki wielu z nich są uczynkami grzeszników, zatem są to ludzie potrzebujący zbawienia i Zbawiciela. Jezus takich przodków wybrał jako pierwszych potrzebujących zbawienia. Jedną z najbardziej znanych postaci jest Abraham, który ze strachu sprzedał swą żonę Sarę królowi Egiptu, Jakub, który oszukał swego ojca Izaaka i skradł bratu błogosławieństwo, Juda, który z chciwości sprzedał brata do niewoli, oszukał swoją synową. Ponadto Dawid, który zabił męża kochanki, Salomon, który na starość zaprzedał się pogańskim praktykom. Są to przyjaciele Boga, są to ludzie święci, ale jednak grzesznicy potrzebujący zbawienia i przyjmujący je.
Drugi ciekawy powód, dla którego ta genealogia znajduje się w Ewangelii, jest związany z zasadami pisania historii w czasach starożytnych, w epoce, kiedy Ewangelie powstawały. Były to czasy, które wypracowały hellenistyczną koncepcję pisania historii. W starożytności niezbyt często potrafiono wykazać się rodowodem, zwłaszcza tak obszernym, bo rozciągającym się na przestrzeni dwóch tysięcy lat. Obecność rodowodu była znakiem prawdziwości historii bohatera, o którym pisano oraz wyrazem uznania dla niego, świadczyła o tym, że był postacią wybitną. Wykazanie się rodowodem robiło wrażenie w starożytności, zwłaszcza, że na ogół rodowody sięgały do pierwszego i drugiego pokolenia, rzadko dalej. Tu mamy do czynienia z bardzo imponującą listą przodków, co bardzo przemawiało do starożytnego czytelnika.
Taki sposób pisania historii bohatera był związany z enkomionem. Enkomion to jedno z greckich retorycznych ćwiczeń „Progymnasmatów”. Enkomion był pochwałą wyjątkowego bohatera. I właśnie to ćwiczenie zakładało, by oprócz niezwykłych czynów bohatera podać jego pochodzenie, miejsce i okoliczności urodzenia, dane o jego rodzinie, miejsce i sposób śmierci oraz pochowania, a także napisać, co działo się po śmierci tej osoby. Rodowód rozpoczyna enkomion o Jezusie. Jest dowodem prawdziwości istnienia Osoby, która ma konkretne pochodzenie, może wykazać się listą realnych przodków.

Komentarze zostały przygotowane przez s. dr Karmelę Katarzynę Sługocką OP